امامزاده یحیی (صائین قلعه)

معماری – توصیف بنا

بنای امامزاده از آجرهای به ابعاد ۵×۲۱×۲۱ سانتیمتر ساخته شده است. ورودی بنا مشرف بر یک هشتی است که عرض آن حدوداً نصف عرض شبستان بوده و به طور قرینه احداث گردیده است. در سقف مسطح هشتی، از تیر و تخته استفاده شده است. با عنایت به قطر دیوارهای بنا به نظر می رسد که سقف آن قوسی بوده و در طول زمان فرو ریخته است.

پلان این بنا با بقعه­ ی قیدار نبی(ع) واقع در خدابنده قابل مقایسه می باشد. شبستان امامزاده دارای پلان مربع بوده که عرقچین گنبد به واسطه چهار گوشواره بر روی جرزهای چهارگانه استوار گردیده است. این بنا از نوع گنبدهای دو پوششی زنگوله ای است و دیوارها نقش حایل را دارند.در وسط این شبستان قبر امام زاده قرار گرفته که ضریح بسیار زیبایی بر روی مزار نهاده شده است. بر روی این ضریح، کتیبه­ ی زیبایی به خط ثلث خفی سوره مبارکه (یس) نوشته شده است. متن کتیبه با جمله (( این صندوق مرقد منور ومطهر ومعطر حضرت غفران بنا فردوس … امامزاده یحیی علیه وعلی آبائه الاکرام …قید گردیده وتاریخ کتابت وساخت ضریح سال ۷۵۸ است. علاوه بر کتیبه، نقوش و طرح­های اسلیمی و گیاهی در سطوح ضریح حکاکی گردیده است.این ضریح که از چوب چیت اشباع ساخته شده، به استناد کتیبه­ ی موجود از مصنوعات لاهیجان است که در کتیبه (لاهجان) قید گردیده است.

پیشینه

 با توجه به سبک ساختمانی و ترکیب کلی بنا احتمال دارد که بنای امامزاده متعلق به قرن هشتم هجری قمری باشد.
 

تزئینات معماری

این بنا از نظر عناصر تزئیناتی ضعیف می باشد چنانچه در قسمت داخلی، هیچ نوع تزئیناتی در ارتباط با معماری وجود ندارد و سطح بنا با اندود گچ پوشانیده شده است. نمای بیرونی نیز منحصر به یک ردیف کاشی به رنگ آبی فیروزه­ای است که در منتهی الیه گنبد اجرا گردیده است. بنابراین کل آرایش بنا، منحصر به یک ردیف کاشی در پاطاق گنبد است.