راسته بازار بالا (بازار بزرگ زنجان)
مجموعه بازار زنجان، در زمینی به مساحت ۱۵ هکتار احداث شده است که ۵ هکتار آن به فعالیت اقتصادی، ۷ هکتار آن برای سکونت، اهکتار آن جهت اماکن عام المنفعه و ۲ هکتار دیگر آن برای شبکه ارتباطی اختصاص یافته است.بازار بزرگ زنجان بزرگترین بازار سرپوشیده ایران به شمار می رود. این مجموعه بازار با ۵۶ وردی اصلی و فرعی (کوچه) به شبکه ارتباطی کل شهر راه دارد. بازار زنجان در کل ۹۴۰ باب مغازه دارد. این بازار از دوقسمت تشکیل شده است.بازار بالا و بازار پایین. در این قسمت ابتدا تعریفی از راسته بازار شده.نام راسته های بازار بزرگ زنجان و سپس به معرفی راسته بازار بالا که در قسمت بازار بالا واقع شده می پردازیم.
تعریف کوتاهی از راسته ها در بازار های سنتی
راسته یا گذرگاه اصلی و فرعی بازار مسیری است نسبتا طولانی.که دو طرف آن دکان ها و فروشگاه های به هم پیوسته،رو به رو.
راسته بازار بالا زنجان
این راسته بازار بین خیابان فردوسی و بازار(راسته) صباغ ها واقع شده است.راسته بازار بالا دو دهنه ورودی آن از طرف خیابان فردوسی دارای سقف شیروانی است.که بعلت احداث این خیابان از راسته بازار پایین جدا شده است. این بازار طولانی ترین بازار زنجان است که دارای طاق جناقی با نورگیری در وسط می باشد.اطراف بعضی نورگیر هادر راسته بازار بالا با آجر برجسته به شکل هشت ضلعی و ستاره تزیین شده است.سر در اکثر مغازه ها تیر آهن و با گچ سفید اندود شده است. تعداد مغازه هایراسته بازار بالا ۱۸ عدد و از کسبه مختلف تشکیل شده است.ارتفاع آن از تاق تا کف زمین ۶ متر، ابعاد أجر های آن ۵*۲۰*۲۰ سانتی متر، ملاط آن گچ و خاک است.(بیو کیانس ۲۵۳۶).این بازار دارای مالکیت اختصاصی با تفکیک به هر کدام از کسبه است.
راسته های بازار بالا و پایین واقع در بازار زنجان
همانطور که قبلا ذکر شد بازار زنجان از دو قسمت بازاربالا و بازار پایین تشکیل شده است.در این قسمت نام راسته های هر دو بازار آورده شده است.راسته های بازار زنجان عبارتند از:راسته عبدالعلی بیگ.راسته امامزاده. راسته حاج حسن. راسته میوه فروشان. راسته خامه فروشان.راسته شیطانه بازار بالا. راسته بازار بالا. راسته پنیر فروشان، راسته پشت بازار.(مسجد چهل ستون و حجه الاسلام در آن قرار دارد). راسته بازار حجه الاسلام، راسته قیصریه، راسته قیصریه کوچک خیان فردوسی امروزی).راسته بازار حلاجها، راسته بزارها. راسته کفاش ها، راسته عطاران. راسته کلاهدوزان، راسته حلبی سازها. راسته آهنگران، راسته صباغان. (بویاخچی لار یا رنگرز ها). راسته پالان دوزها، راسته نجارها، راسته شیطانه بازار بالا و راسته صندوق سازان.راسته بازار پایین، راسته شیطانه بازار پایین. راسته بازار مسگرهای پایین.