پای لنگ مدیریت دولت در ساماندهی نانواییها/ چند متولی با چند نرخ نان!
همین نرخ های متعدد نان با به اصطلاح آپشنهای آن سبب شده که بسیاری درخواست ساماندهی این کالای استراتژیک را بدهند. موضوعی که مردم روزانه با آن مواجه هستند و اختلال در آن تولید نارضایتی محسوسی میکند.
مثلا یک نانوایی سنگکی در تهران از ۲۵ هزار تومان تا ۴۵ هزار تومان نرخ دارد و بعضا نانوایی ها برای اینکه فروش بیشتری کنند به طور اجباری نان کنجدی زده و تنور را با آن پر میکنند و مردم نیز مجبور هستند برای رسیدگی به امور زندگی همین نانها را خریداری کنند.
دستگاه کارتخوان نانوایان با نام نانینو نیز اگرچه برای ساماندهی این بخش طراحی و اجرایی شد اما در پس همین دستگاه نیز تخلفاتی صورت می گیرد. نانوا با ریختن دانه های کنجد روی نان قیمت آن را بالا می برد و در کارت خوان به جای یک نان دو نان حساب می کند. علاوه بر گرانی نان آرد یک نان دیگر که دولتی است، نیز برای نانوایی خاطی می ماند و وی از آن نیز درآمد مضاعفی کسب می کند.
همین عوامل و تخلفات بود که سبب شد که «حامد یزدیان»، دبیر کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس مطرح کند: « موضوع ۲ نرخی بودن قیمت نان، زمینه بروز فسادهای متعدد و مشکلات جدی در حوزه تصمیمگیری و اجرا را فراهم آورده است. وجود نان دولتی و آزاد و تمایز در نرخها، فرایند نظارت را سخت و راه سوءاستفاده را هموار ساخته است.»
دبیر کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس تصریح کرد: «طی هفتههای اخیر، کمیسیون کشاورزی مجلس مکاتباتی را با ریاست جمهور در خصوص موضوع ۲ نرخی بودن قیمت نان انجام داده است.»
اخیرا هم نرخ جدیدی از قیمت نان در شهر تهران اعلام شد. خبری که در آن مطرح شد قیمتهای جدید نان در تهران با تأیید وزارت کشور، روی کارتخوان نانواییها اعمال شده و از این پس مبنای فروش خواهد بود اما بلافاصله این موضوع تکذیب شد.
در این حیطه اعلام شد تا هنگامی که نرخ جدیدی از سوی نهادهای ذیصلاح به شکل رسمی و از طریق رسانههای همگانی و عمومی اعلام نشود قیمت نان بر اساس همان مصوب سال گذشته باید به فروش برسد؛ در غیر این صورت سازمان تعزیرات حکومتی با نانوایان متخلف برخورد خواهد کرد. همچنین اعلام شد نانوایانی که نان را بالاتر از نرخ مصوب سال قبل به فروش برسانند ضمن جریمه، سهمیه آرد آنها کاهش مییابد. اما گویا نانواییهای آزادپز اقدام به گرانی نان کردند.
در همین راستا «محمد سلیمانی»، رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی گفت: «افزایش قیمتی که در برخی رسانهها منتشر و اعلام شده بود نان گران شد مربوط به پخت نان با گندم آزاد بود.»
وی با بیان اینکه قیمت نان با نرخ گندم آزاد توسط اتحادیه آنالیز و بهای تمام شده استخراج میشود، ادامه داد: «اما در قیمت نان با آرد یارانهای تغییری اعمال نشده و موضوع هنوز در حال بحث و بررسی است.»
این معلق بودن و همچنین تکرار شوک گرانی به مردم که هر بار نرخ جدیدی در این عرصه گفته میشود اما تکذیب میشود نیز نشان میدهد در این عرصه چندان مدیریت مستحکمی وجود ندارد.
با این حال، وجود نان دولتی و آزاد و تمایز در نرخها، فرایند نظارت را سخت و راه سوءاستفاده را هموار ساخته است. موضوعی که نیازمند تغییر ساختاری و نظارتی است. چند متولی بودن این عرصه نیز بر مشکلات افزوده است؛ بهگونهای که وزارتخانههای جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، اقتصاد و دستگاههای بازرسی و نظارتی مختلفی در این حوزه فعالاند اما گویا هیچکدام نظارت قوی و کاربردی در این عرصه اعمال نمیکنند.
با این حال، مدیریت نان به معادلهای چندمجهولی بدل شده که بیش از همه، اقشار متوسط و کمبرخوردار جامعه را درگیر کرده است؛ موضوعی که نیازمند اقدامی فوری و راهکاری عملی از سوی دولت است. قطعا عدم اداره صحیح این موضوع سبب وارد آمدن فشار بیشتر بر مردم میشود که این موضوع با وعدههای دولت پزشکیان منافات بسیاری دارد.
عرضه نان در کشور دارای اختلالات حادی نیست و با یک شیوه مدیریتی روان و ساختاری کارآمد میتوان به راحتی آنرا کنترل کرد اما عدم تصحیح این روند نیز با توجه به اینکه مردم به طور مستقیم با موضوع نان روبرو هستند میتواند در رضایت و عدم رضایت آنان تاثیر بسزایی بگذارد.
منبع: jahannews.ir