پل میر بهاء زنجان

پل میر بهاء زنجان مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان زنجان (شهر زنجان در ابتدای جاده بیجار)، روی رودخانه زنجان رود واقع شده‌است.  در این پست توضیحاتی در مورد سازنده پل، محل قرار گیری پل، معماری ارائه شده است.

سازنده پل میر بهاء زنجان 

بهاءالدین زنجانی در سال ۱۲۳۴ هجری قمری در شهر زنجان به دنیا آمد.پدرش مرحوم میرمسیحا فرزند قاضی جلال بود که از طرف سلطان وقت، به سمت قاضی‌القضات زنجان منسوب گشته بود.میربهاء زنجان در مدت ۷۶ سال زندگی خود درماندگان زیادی را پناه داد و آثار و ابنیه زیادی به جای گذاشت.از جمله پل ارتباطی میان زنجان و کردستان بر روی رود قزل اوزن که در ۲۰ فرسنگی جنوب غربی زنجان احداث شده.و تاریخ ساخت آن به موجب کتیبه‌ای که در زیر یکی از طاق‌های آن موجود است.به زمان ناصرالدین شاه و سال ۱۳۱۰ هجری قمری درج شده است.اما برخی آن را به اشتباه پل سردار می‌نامند.

یک حمام واقع در بازار زنجان که امروز با نام حمام میربها و حمام میرلی معروف است.یک باب مسجد واقع در خیابان امام و پایین‌تر از سبزه میدان که امروز با نام مسجد حاج تقی شناخته می‌شود.(حاج تقی شریعتی مؤسس هیئت عزاداری در آن مسجد بوده است).یک باب آب انبار در همان محل و در پشت مسجد که در حال حاضر به عنوان قسمت زنانه مسجد کاربرد دارد.در نهایت احداث یک پل بر روی زنجانرود واقع در ابتدای جاده بیجار (پل میر بهاءالدین).

حاج میربهاءالدین زنجانی سازنده پل میربها زنجان
حاج میربهاءالدین زنجانی سازنده پل میربها زنجان

محل قرارگیری پل میر بهاء زنجان

پل میر بهاء زنجان (به پل کهنه نیز معروف است).در شهرستان زنجان در محور جنوبی حومه شهر زنجان در مسیر زنجان به کردستان (شهر زنجان، کمربندی خیام ، ابتدای جاده بیجاربعد از پل سردار).بر روی رودخانه زنجانرود قرار دارد. (اول جاده بیجار بعد از پل سردار ). اطراف این پل برای پیک نیک های یک زوره مناسب می باشد.البته به شرطی که هوا بارانی یا ابری نباشد. چون احتمال سیل وجود دارد.

معماری پل میر بهاء زنجان

 این اثر حدود ۱۰۰ متر طول دارد و عرض آن با انضمام جان‌پناه‌هابه ۶/۷۰ متر می‌رسد. ارتفاع آن در بلندترین نقطه از سطح رودخانه حدود ۱۱ متر میباشد و دارای سه دهانه با طاق جناغی است  که در آن دهانه میانی از دهانه های دیگر بزرگ‌ترمیباشد. این بنا کاملاً از آجر ساخته و در نمای درونی  بزرگ‌ترین طاق آن با خط به نام معقلی بسیار زیبا که تاریخ ساخت آن همراه با متن  «یاعلی» به صورت قرینه نقش بسته است.

نقش یا علی بر روی نمای درونی بزرگ‌ترین طاق محل قرارگیری پل میر بهاء زنجان
نقش یا علی بر روی نمای درونی بزرگ‌ترین طاق محل قرارگیری پل میر بهاء زنجان

پایه‌های ان روی سطح سنگ‌فرش شده نقش بسته است و از قطعه های سنگ تراشیده و ملات آهکی بنا شده است  و تا ارتفاع ۱/۴۰ متری سطح آب، بالا آمده است. در این ارتفاع، پاکار طاق و بدنه اصلی این بنا با آجر به ابعاد ۵×۲۴×۲۴ سانتی‌متر شروع شده ایت . روی هر یک ازاین  پایه‌ها دو اتاقک بر روی یکدیگر تشکیل شده است .

پل میربهاالدین زنجان

پل میربهاالدین زنجان
  • توضیحات پل میربهاالدین
    توضیحات پل میربهاالدین
  • پل-میر-بهاء-الدین زنجان
    پل-میر-بهاء-الدین زنجان
  • پل-میر-بهاء-الدین زنجان
    پل-میر-بهاء-الدین زنجان
  • پل-میر-بهاء-الدین زنجان
    پل-میر-بهاء-الدین زنجان

 این اتاقک علاوه بر گذراندن آب‌های طغیانی، وزن و فشار پایه‌ها را نیز کم می‌کنند. علاوه بر آن ، برای کاهش وزن پل، فضای جانبی سه دهانه بزرگ واقع در پل را به صورت توخالی واقع شده اند تا این اتاق‌ها مقاومت بیشتری برای تحمل فشار داشته باشند. اتاقک های پایه جنوبی توسط راه پله مارپیچ شکلی به هم ارتباط دارد. در بالادست و پایین دست پایه های پل، آب برهایی از سنگ برای تسهیل جریان آب ایجاد شده است. آب برهای بالا دست پل، چند ضلعی و آب برهای پایین دست نیم دایره شکل داده شده اند . 

پل میربهالدین زنجان

پل میربهالدین زنجان
  • پل میربهالدین زنجان
    پل میربهالدین زنجان
  • پل میربهالدین زنجان
    پل میربهالدین زنجان
  • پل میربهالدین زنجان
    پل میربهالدین زنجان
  • پل میربهالدین زنجان
    پل میربهالدین زنجان
  • پل میربهالدین زنجان
    پل میربهالدین زنجان

پل تاریخی میر بهاءالدین بر روی زنجانرود با قدمت صد ساله در فهرست آثار ملی به ثبت رسید .این اثر در تاریخ ۱۸ مهر ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۴۸۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

زمان بازدید از پل میر بها زنجان  

از این پل می توانید در هر روز از هفته و هر ساعت از شبانه روز دیدن فرمایید.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا