سرای حاج شامی بالا
کارونسرای شامی در مجموعه بازار زنجان و در بخش راسته بازار بالا قرار گرفته است .این مجموعه به لحاظ قرارگیری در مجاورت راسته عبدالعلی بیگ وخیابان فردوسی از اهمیت به سزایی برخوردار است این کاروانسرا شامل دو بخش شامی بالا وشامی پایین می باشد. سرای شامی بالا که به لحاظ کالبدی وکارکردی از ساختار سالم تری برخوردار می باشد که به همت سازمان میراث فرهنگی مورد مرمت وبازسازی قرار گرفته است.
بنای شامی در بافت قدیمی شهر زنجان و در راسته بازار سنتی و سر پوشیده زنجان ساخته شده است . ورودی شمالی بنا در راسته بازار بالا و ورودی جنوبی آن در بافت مسکونی جنوبی مجموعه قرارگرفته است .
این سرا دارای یک حیاط مرکزی است و در اطراف آن رواق های وحجره هایی که در پشت رواق ها قرار گرفته اند. کاروانسرای حاج شامی توسط یک ورودی اصلی از سمت راسته بازار و یک ورودی فرعی که در ضلع جنوبی آن قرار دارد با فضای پیرامون در ارتباط است.
سرای حاج شامی بالا بامساحت ۳۷/۱۲۹۹ متر مربع وبه صورت یک طبقه از سراهای رواق دار و زیبای بازار سنتی زنجان می باشد .این سرا دارای یک دالان ورودی از راسته اصلی بازار است و با ۴چشمه طاق کجاوه، یک طاق ضربی نوساز ویک طاق تیر پوش چوبی پوشیده شده است سرای حاج شامی بالا تقریبا” از الگوی معماری وتزئینات دیگر سراها تبعیت می کند با این تفاوت که این سرا به لحاظ تاریخی ودوره ساخت بنا از تزئینات بیشتری برخوردار است عمده مصالح بکار رفته در این سرا مصالح آجری است.
در داخل حیاط یک فضای مرکزی و چهار رواق در طرفین وجود داشته که به دلیل مداخلاتی که در بنا صورت گرفته رواق شمالی آن مسدود و تبدیل به حجره شده است.
عمده طاق نمای طرفین ورودی سرا در سمت شمال با مصالح جدید و آجر با ابعاد بزرگتر اجرا شده اند. طاق های پیرامون حیاط طاقی است که پشت بغلهای آن با آجر حصیری کار شده است. نمای پایه ها رو به حیاط صورت نیم دایره وپشت پایه ها به صورت مقطع مستطیل بالبه های پخ شده هستند.
آدرس: زنجان ،بازار سنتی (راسته بازاربالا)