بنای کاروانسرای دخان
بنای کاروانسرای دخان درجنوب بافت قدیمی شهر زنجان واقع گردیده و در فاصله ۱۵۰ متری از ورودی شرقی مجموعه بازار قرارگرفته است که ……
که از سمت شمال به خیابان مسگرها(توحید) و از سمت غرب به خیابان سعدی جنوبی محدود می شود. این بنا یکی از کاروانسراهای زیبای شهر می باشد که در دوره قاجاریه در محل فعلی، بنا گردیده است. بنای این کاروانسرا توسط شخصی بنام حاج علی قلی بنا، صورت پذیرفته و مالک فعلی آن از وراث حاج سید اسماعیل مهدیون می باشد. این کاروانسرا به دلیل توزیع توتون و تنباکو در گذشته ، بنام دخان (دخانیات ) معروف گردیده که امروزه بنام سرای دخان، شناخته می شود.این کاروانسرا بصورت دو ایوانه با رواقهایی در چهار جهت اصلی بنا گردیده و دارای قسمتهای مختلف زیر می باشد :
الف – ورودیهای بنا، شامل دروازه های شمالی ،جنوبی و غربی
ب – راهروی شمالی
ج – بالکن راهروی شمالی
د- میانسرا و رواقهای اطراف آن
ه – ورودی غربی
تزیینات این بنا بصورت آجرکاری و کاشیکاری بوده که در ایوانهای شمالی، جنوبی، سر درحجره های جنوبی از کاشی در رنگهای مختلف با نقوش هندسی وگیاهی استفاده شده و تزیینات آجر کاری در اجزاء مختلف بنا بکار رفته است .
در حال حاضر از حجره های این بنا به عنوان انبار مواد غذایی و از حیاط آن به عنوان محلی برای بارگیری استفاده می شود و همجواری با بازار و محله مسگرهای سابق به اهمیت آن می افزاید .
آدرس: زنجان ، میدان انقلاب، خیابان مسگرها(توحید)
